สายชอบกินเค็ม ติดมัน ตรวจเลือดเช็คไตด่วน Love Salty and Fatty Foods? It’s Time to Check Your Kidney Health
พฤติกรรมการกิน “เค็ม-มัน” กระทบไตมากกว่าที่คิด ⚠️🍟🧂
การบริโภคอาหารที่มี โซเดียมสูง และ ไขมันอิ่มตัว มากเกินไป ไม่ได้ส่งผลแค่เรื่องน้ำหนักหรือความดันโลหิตเท่านั้น แต่ยังเป็นภัยเงียบที่ส่งผลต่อ การทำงานของไต โดยตรง ร่างกายที่ได้รับโซเดียมมากเกินจะต้องทำงานหนักขึ้นในการขับออกทางไต ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะไตเสื่อมโดยไม่รู้ตัว
ทำไมพฤติกรรมติดเค็มถึงเสี่ยงโรคไต? 💧🧪
- โซเดียมสูงทำให้ ร่างกายกักเก็บน้ำ เพิ่มขึ้น ความดัน ปัโลหิตจึงสูงขึ้น เป็นภาระของไต
- ไตต้องทำงานหนักเพื่อขับโซเดียมออกจากร่างกาย เสี่ยงไตเสื่อมเร็ว
- การกินอาหารแปรรูป ซุปก้อน น้ำปลา หรือขนมขบเคี้ยวมาก ๆ ล้วนเพิ่มโซเดียมโดยไม่รู้ตัว
ไขมันสูงก็เป็นตัวการที่กระทบไต 🥩❌
- ไขมันในเลือดสูง ส่งผลต่อการไหลเวียนเลือดไปยังไต ทำให้การกรองของเสียด้อยประสิทธิภาพ
- ไขมันสะสมในร่างกายมากเกินไป อาจทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง กระทบไตในระยะยาว
สัญญาณเตือนที่อาจเกี่ยวข้องกับปัญหาไต 🚨
- ปัสสาวะผิดปกติ เช่น ปัสสาวะเป็นฟองมาก เกิดจากการมีโปรตีนอัลบูมินรั่วออกมา ก็อาจเป็นสัญญาณของโรคไตอักเสบ ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน เกิดจากไตที่เสื่อม ปัสสาวะมีเลือดปน มีสีคล้ายน้ำล้างเนื้อหรือสีชาแก่ บ่งชี้ว่าไตมีการอักเสบ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ มะเร็งระบบทางเดินปัสสาวะหรือมีนิ่ว
- บวมบริเวณหน้า เท้า หรือข้อเท้า เมื่อไตทำงานลดลง จึงขับน้ำ เกลือแร่ และของเสียได้ลดลง ทำให้ร่างกายบวมน้ำ
- ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง เกิดจากภาวะน้ำและเกลือเกิน เกี่ยวข้องจากไตผิดปกติ เช่น โรคไตอักเสบ ไตวาย เส้นเลือดไปเลี้ยงไตตีบ
- ภาวะซืดหรือโลหิตจาง อาจเกิดจากไตเสื่อมลงก็จะสร้างเม็ดเลือดแดงได้ลดลง ทำให้ซีดหรือโลหิตจางลง เพราะขาดฮอร์โมนอีริโทรพอยอิตินที่ถูกสร้างจากเนื้อไต แล้วไปช่วยกระตุ้นให้ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดแดง
- อ่อนเพลีย คลื่นไส้ เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ ผิวแห้ง คัน กล้ามเนื้ออ่อนแรงและเป็นตะคริว มึนศีรษะ ความจำลดลง เกิดจากการทำงานของไตเสื่อม หรือปวดหลังบริเวณไตหรือบั้นเอวข้างใดข้างหนึ่ง อาจจะเกี่ยวกับมีไตอักเสบ เส้นเลือดไปเลี้ยงไตอุดตัน นิ่ว กรวยไตอักเสบ ซึ่งอาจจะมีอาการปวดรุนแรง ร้าวไปหน้าขาได้
หากคุณมีพฤติกรรมเสี่ยงและพบสัญญาณข้างต้น ควรเข้ารับ การตรวจเลือดและตรวจการทำงานของไต ทันที
ตรวจอะไรบ้างเพื่อเช็กสุขภาพไต? 🧫📋
1️⃣ Creatinine (ครีเอตินีน) – ใช้ประเมินสมรรถภาพของไตในการกรองของเสีย
2️⃣ eGFR (ค่าการกรองของไต) – ค่าคำนวณจากครีเอตินีน บอกระดับการทำงานของไตอย่างแม่นยำ
3️⃣ BUN (Blood Urea Nitrogen) – ตรวจระดับของเสียที่สะสมในเลือด หากไตทำงานผิดปกติ
4️⃣ Uric Acid (กรดยูริก) – หากสูงเกิน อาจเป็นภาวะไตทำงานผิดปกติหรือเสี่ยงโรคเกาต์
วิธีดูแลไตให้แข็งแรง ห่างไกลโรค 💧🥬
- ลดการกินอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารรสเค็ม อาหารหมักดอง อาหารกระป๋อง อาหารแปรรูป อาหารใส่ผงชูรสและผงฟู งดอาหารไขมันสูง ของหวาน ของทอด เครื่องดื่มที่ใส่นมและน้ำตาลมากๆ เป็นต้น
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอในแต่ละวัน ดื่มน้ำไม่เพียงพอ ไตจะดึงน้ำกลับเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น สังเกตได้จากปัสสาวะออกน้อย มีสีเข้มขึ้น ถ้าร่างกายขาดน้ำนานจะทำให้เกิดไตวายเฉียบพลัน
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อช่วยควบคุมน้ำหนักและความดัน ทำให้เลือดสูบฉีดได้ดีไปทั่วร่างกาย ระบบต่างๆ ทำงานได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น รวมทั้งเส้นเลือดที่ไปหล่อเลี้ยงไตด้วย
- ตรวจสุขภาพประจำปี ตรวจเช็คความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด และเกลือแร่ต่างๆ การทำงานของไต ความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด ฯลฯ หากพบค่าผิดปกติจะได้หาสาเหตุและรักษาแต่เนิ่นๆ ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคต่างๆ ที่เป็นสาเหตุของไตเสื่อม
สรุป 🧠
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ชอบกินเค็มหรือติดมัน อย่าละเลยการดูแลไต เพราะไตคืออวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่กรองของเสียและรักษาสมดุลของน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย โดยเฉพาะหากคุณมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น กินไม่เลือก ขาดการออกกำลังกาย มีความเครียดสะสม ฯลฯ มีส่วนทำให้ไตต้องทำงานหนักมากขึ้น จนเสื่อมสภาพเร็วกว่าเวลาอันควร จนก่อให้เกิดโรคที่มากับไลฟ์สไตล์เหล่านี้อย่างความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันสูง นิ่วในทางเดินปัสสาวะ ฯลฯ หรือมีประวัติโรคเรื้อรังในครอบครัว ล้วนแต่เป็นโรคต้นทางที่นำความเสื่อมมาสู่ไตเร็วขึ้น การตรวจเลือดเพื่อเช็คสุขภาพไตจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม เพียงตั้งเป้าหมายเพื่อสุขภาพไตที่ดี ไม่เพียงห่างไกลโรคไต แต่ยังได้สุขภาพองค์รวมที่แข็งแรงอีกด้วย
แหล่งข้อมูลอ้างอิง 📚
- กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข
- National Kidney Foundation
- องค์การอนามัยโลก (WHO)
ข้อมูลโดย :
ทนพ. ชาญเวช ตันติกัลยาภรณ์
พาธแล็บ ศูนย์ตรวจสุขภาพ สาขาแจ้งวัฒนะ
Pathlab Healthcare Center: Chaengwattana Center
Tel. [ กดโทร ] 02 573-3490-1
พาธแล็บ ศูนย์ตรวจสุขภาพ ยินดีให้คำแนะนำ เพื่อให้คุณได้รับการตรวจสุขภาพได้อย่างเหมาะสมที่สุด สามารถสอบถามทีมเจ้าหน้าที่เทคนิคการแพทย์ของเรา เพื่อขอคำแนะนำก่อนเข้ารับการตรวจได้ทาง:
ศูนย์บริการพาธแล็บ [ ◕ กดโทร ] 02 619-2299 หรือ 02 619-2288
Facebook Inbox [ ◕ กดคลิก ] th.pathlab.link/inbox
LINE Official [ ◕ กดคลิก ] th.pathlab.link/LINE
Website [ ◕ กดคลิก ] www.pathlab.co.th
Location สาขาใกล้ๆ คุณ [ ◕ กดคลิก ] th.pathlab.link/google-maps